Zgodnie z definicją zawartą w art. 6 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U.2012.0.1225) umową zawartą na odległość jest umowa zawierana z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość (….), w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 144, poz. 1204), jeżeli kontrahentem konsumenta jest przedsiębiorca, który w taki sposób zorganizował swoją działalność. W związku z nabyciem towaru w drodze umowy na odległość konsumentowi przysługuje szereg specyficznych uprawnień. Głównym z nich jest prawo odstąpienia.
Nabywca ma prawo odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni kalendarzowych od dnia otrzymania towaru, nie zaś od dnia zawarcia umowy. Wraz z wejściem w życie regulacji implementujących dyrektywę Parlamentu Europejskiego UE 2011/83/UE termin powyższy zostanie wydłużony do 14 dni (styczeń 2015 r.).
Kupujący nie ma obowiązku podawania przyczyny rezygnacji z zawartej umowy. Wystarczy więc, że po otrzymaniu produktu i zapoznaniu się nim, rozmyślimy się. Jest to tzw. prawo do namysłu.
W celu odstąpienia i zachowania terminu należy złożyć wobec sprzedawcy stosowne oświadczenie. Warto, by było ono wysłane w formie pisemnej listem poleconym ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Jest to ważne dla celów dowodowych.
Odstąpienie skutkuje uznaniem umowy za niezawartą i zwolnieniem stron ze wszystkich zobowiązań. Świadczenia stron podlegają więc zwrotowi.
Możliwość zwrotu dotyczy tylko pełnowartościowych towarów, które nie noszą jakichkolwiek oznak użytkowania (posiadają więc firmowe metki, naklejki itp.), mają oryginalne opakowanie i nie były wykonane na zamówienie. Co do zasady podlegają one zwrotowi w stanie niezmienionym.
W związku z odstąpieniem od umowy konsument może ponieść tylko koszty związane bezpośrednio ze zwrotem towaru (tj. koszt przesyłki zwrotnej). Kupującemu przysługuje zwrot kosztów związanych z zakupem towaru oraz z jego przesyłką w pierwszą stronę. Sprzedający powinien tego dokonać w ciągu 14 dni od daty otrzymania informacji o odstąpieniu, nie od zwrotu towaru. Wspomniana dyrektywa unijna wprowadza istotna zmianę w tym zakresie. Sprzedawcy będzie bowiem przysługiwało prawo odroczenia zwrotu kosztów aż do momentu sprawdzenia rzeczywistego stanu towaru.
Procedury reklamacyjne – wymiana lub naprawa towaru
Jeśli konsument żąda wymiany rzeczy lub jej naprawy, przedsiębiorca może odmówić spełnienia tego żądania pod warunkiem, że opcja wskazana przez konsumenta:
byłaby niemożliwa do zrealizowania dla sprzedawcy – np. ze względu na zaprzestanie produkcji określonych części zamiennych lub całego towaru
albo
w porównaniu z drugim z możliwych żądań wymagałaby nadmiernych kosztów – np. żądanie wymiany całego urządzenia na nowe, jeśli uszkodzenie dotyczy jednego elementu o niskiej wartości.
Odmawiając, sprzedawca może zaproponować inne rozwiązanie. Niezależnie od tego, w tej sytuacji konsument może zmienić swój wybór i żądać doprowadzenia towaru do stanu zgodności z umową w inny sposób. Jeżeli zatem np. odmowa przedsiębiorcy dotyczyła wymiany produktu, to można następnie żądać naprawy. Istnieje również możliwość skorzystania z dwóch innych opcji, tj. obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.